Αν δεν τρώω κρέας, από πού θα προσλάβω πρωτεΐνη; Αυτή συνήθως είναι η πρώτη ερώτηση που γίνεται από κάποιον που σκέφτεται να ακολουθήσει χορτοφαγική διατροφή. Πολλοί πιστεύουν ότι η επαρκής πρόσληψη πρωτεΐνης είναι δυνατόν να επιτευχθεί μόνο μέσα από την πρόσληψη κρέατος. Δηλαδή ότι η πρωτεΐνη και οι χορτοφάγοι δεν μπορούν να “συνυπάρξουν”…Αυτή όμως η πεποίθηση δεν είναι ακριβής. Γιατί όλες οι φυτικές τροφές, με εξαίρεση τα φρούτα, περιέχουν πρωτεΐνη. Τα όσπρια (φασόλια, φακές, ρεβίθια), ο αρακάς, η σόγια και τα προϊόντα της (τόφου, τέμπε), οι ξηροί καρποί, αποτελούν πλούσιες πηγές φυτικής πρωτεΐνης.
Πρόσφατες έρευνες έδειξαν ότι οι χορτοφάγοι που προσλαμβάνουν καθημερινά τις απαραίτητες θερμίδες και καταναλώνουν ποικιλία φυτικών τροφών, καλύπτουν πλήρως τις ημερήσιες απαιτήσεις τους σε πρωτεΐνη. Μάλιστα, είναι πλέον σαφές, μέσα από ερευνητικά δεδομένα, ότι η πλειοψηφία των χορτοφάγων λαμβάνει σχεδόν την ίδια ποσότητα πρωτεΐνης με αυτή που καταναλώνουν οι κρεοφάγοι.
Πρωτεΐνη: Απαραίτητη για τη λειτουργία του οργανισμού
Η πρωτεΐνη αποτελεί ένα μακροθρεπτικό συστατικό, το οποίο, μεταξύ άλλων, βοηθά στην επιδιόρθωση και στη συντήρηση των μυών, στη ρύθμιση των ορμονών και των ενζύμων και στην καταπολέμηση των μολύνσεων. Κάθε κύτταρο του οργανισμού περιέχει πρωτεΐνη. Ενώ ταυτόχρονα αποτελεί δομικό συστατικό των μυών, των οστών, των μαλλιών, του αίματος και όλων των σωματικών υγρών.
Κατά την πέψη, οι πρωτεΐνες διασπώνται σε μικρότερα συστατικά, που ονομάζονται αμινοξέα. Μέσα στο σώμα, πολλά αμινοξέα μαζί, σε διαφόρους συνδυασμούς, φτιάχνουν τις αντίστοιχες πρωτεΐνες, που είναι απαραίτητες για τη δόμηση και τη λειτουργία του ανθρώπινου οργανισμού.
Ο αριθμός των αμινοξέων είναι 20. Τα 9 από αυτά ονομάζονται απαραίτητα, γιατί ο οργανισμός δεν μπορεί να τα συνθέσει από μόνος του. Για τον λόγο αυτό πρέπει να προσλαμβάνονται μέσω της καθημερινής διατροφής. Τα μη απαραίτητα αμινοξέα συντίθενται και από το ίδιο το σώμα.
Πρέπει να τονιστεί, ότι αν δεν προσλαμβάνονται σε επαρκή ποσότητα τα απαραίτητα αμινοξέα, παρεμποδίζεται ο μηχανισμός σύνθεσης της πρωτεΐνης από τον ίδιο τον οργανισμό, για να επιτελέσει σημαντικές λειτουργίες.
Έχω ακούσει ότι η πρωτεΐνη του κρέατος είναι υψηλότερης ποιότητας από την φυτική πρωτεΐνη.
Η πρωτεΐνη του κρέατος περιέχει όλα τα απαραίτητα αμινοξέα σε επαρκή ποσότητα και σε αναλογία αντίστοιχη με αυτήν των πρωτεϊνών του ανθρώπινου σώματος. Από την άλλη, οι πρωτεΐνες των φυτικών τροφών, συνήθως περιέχουν σε μικρότερη ποσότητα κάποιο ή κάποια απαραίτητα αμινοξέα.
Τα δημητριακά, για παράδειγμα, έχουν μικρή περιεκτικότητα στο απαραίτητο αμινοξύ λυσίνη. Ενώ τα όσπρια έχουν μικρή περιεκτικότητα στο αμινοξύ μεθειονίνη, σε σχέση με την πρωτεΐνη του κρέατος. Η πρωτεΐνη του κρέατος, αντίθετα, περιέχει τόσο μεθειονίνη όσο και λυσίνη σε επαρκείς ποσότητες και χαρακτηρίζεται ως «πλήρης» πρωτεΐνη.
Ωστόσο και οι φυτικές πρωτεΐνες, μπορούν να μετατραπούν σε πλήρεις πρωτεΐνες, αντίστοιχες με αυτές του κρέατος και να διατηρηθεί η πρωτεϊνοσύνθεση στον οργανισμό. Αρκεί να συμπληρώσουμε τα μειωμένα σε ποσότητα αμινοξέα μιας φυτικής πρωτεΐνης, με μια άλλη φυτική πρωτεΐνη. Η οποία άλλη φυτική πρωτεΐνη θα περιέχει τα συγκεκριμένα μειωμένα αμινοξέα σε επαρκή ποσότητα. Όπως ακριβώς αλληλοσυμπληρώνονται τα κομμάτια ενός παζλ.
Στο παραπάνω παράδειγμα, τα δημητριακά, που περιέχουν μικρή ποσότητα από το αμινοξύ λυσίνη, μπορούν να συμπληρωθούν από τα όσπρια, που περιέχουν επαρκείς ποσότητες λυσίνης. Από την άλλη, το χαμηλό επίπεδο του απαραίτητου αμινοξέος μεθειονίνη στα όσπρια, αντισταθμίζεται από την υψηλή συγκέντρωσή του στα δημητριακά.
Ως αποτέλεσμα, ενώ μια φυτική τροφή από μόνη της δεν καλύπτει τις ανάγκες του οργανισμού στα απαραίτητα αμινοξέα, σε συνδυασμό με κάποιο άλλο φυτικό τρόφιμο, μπορεί να εφοδιάσει πλήρως τον οργανισμό με όλα τα απαραίτητα αμινοξέα.
Διάβασε τη συνέχεια του άρθρου του διαιτολόγου - διατροφολόγου Κωνσταντίνου Κούτσικα εδώ.
Comments